آزمایشگاه های گروه کشاورزی
آزمایشگاه کشت بافت گیاهان دارویی
آزمایشگاه کشت بافت گیاهان دارویی
تکنیک کشت بافت طی چند دهه گذشته به عنوان ابزاری کارامد در ریزازدیادی، تکثیر، اصلاح و تولید گیاهان در شرایط کنترل‌شده درون شیشه‌ای در مراکز تحقیقاتی سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع کشت بافت گیاهی را نمی‌توان شاخه‌ای مجزا از علومی نظیر ژنتیک، فیزیولوژی، باغبانی و غیره به شمار آورد بلکه کشت بافت ابزار مناسبی در خدمت سایر علوم بوده و به آنها در دستیابی به اهداف مورد نظر کمک می‌کند. در زمینه گیاهان دارویی نیز علاوه بر کاربرد آن در ریزادیادی، تکثیر، تولید و حفاظت از گیاهان دارویی باارزش و در خطر انقراض، طی دو دهه اخیر به عنوان ابزاری موثر برای تولید متابولیت‌های ثانویه در شرایط کنترل شده نیز مطرح می‌باشد. این آزمایشگاه تلاش می‌کند تا با مطالعه مسیرهای بیوسنتزی متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی، انتقال ژن و دخالت در بیوسنتز این ترکیبات، بهینه‌سازی تولید آنها در کشت‌های کنترل شده سوسپانسیون سلولی و ریشه مویینه را تا مرحله نیمه صنعتی مورد مطالعه قرار دهد.
مدیر آزمایشگاه: دکتر محمد حسین میرجلیلی
ماموریت و برنامه آزمایشگاه:
ü کشت بافت و ریزازدیادی گیاهان دارویی با تاکید بر گونه‌های انحصاری و در خطر انقراض
ü ریزازدیادی و تکثیر ارقام همگن گیاهان دارویی به منظور حفظ ارقام پرمحصول
ü القای کالوس و بهینه‌سازی کشت‌های سوسپانسیون سلولی گیاهان دارویی برای تولید متابولیت‌های ثانویه
ü القای ریشه مویینه در گیاهان دارویی با استفاده از اگروباکتریوم و بهینه‌سازی تولید متابولیت‌های ثانویه در شرایط کشت‌های درون شیشه
ü انتقال ژن‌های موثر در مسیر بیوسنتز ترکیبات طبیعی و مطالعه بیان آنها در اندام یا گیاهان دارویی باززایی شده تراریخت (مهندسی متابولیک)
ü بهینه‌سازی تولید متابولیت‌های ثانویه باارزش در شرایط نیمه صنعتی با استفاده از بیوراکتورها
ü کشت اندام‌های گیاهی و تهیه گیاهان عاری از ویروس (کشت مریستم)
ü تهیه پروتکل‌های مناسب برای تکثیر گیاهان دارویی و معطر از طریق تکنیک‌های کشت بافت
ü کشت دانه گرده و پرچم و استفاده از سایر روش‌ها به منظور تولید گیاهان دارویی هاپلوئید و دابل هاپلوئید در جهت دستیابی به اهداف اصلاحی آنها
ü بررسی پدیده تنوع سوماکلونی و بهره‌گیری از آن جهت ایجاد واریته‌های مطلوب
ü القای پلی‌پلوئیدی و ارزیابی تاثیر سطوح مختلف پلوئیدی بر روی تولید متابولیت‌های ثانویه
تجهیزات موجود در آزمایشگاه:
اتاقک رشد با کنترل نور، دما و رطوبت، اتوکلاوهای افقی و عمودی، دی‌اکسید‌کربن انکوباتور، همزن مغناطیسی، همزن حرارتی مغناطیسی، شیکر انکوباتور افقی، شیکر انکوباتور عمودی، هود میکروبیولوژی کلاس II، یخچال، فریزر منفی 20، فریزر منفی 80، pH متر، ترازوی دقیق، سمپلر، پیپت و میکروپیپت، دستگاه توزیع کننده محیط کشت، میکروسکوپ، لوازم فلزی و شیشه‌ای آزمایشگاهی
فعالیت های تحقیقاتی در حال اجرا:
ü القای کالوس و بهینه‌سازی کشت سوسپانسیون سلولی گیاه پنیرباد (Withaniacoagulans)
ü انتقال ژن اسکوالن سینتاز و بهینه‌سازی تولید ویتانولید A در ریشه‌های مویینه تراریخت گیاه
Withaniasomnifera
ü بهینه‌سازی کشت سوسپانسیون سلولی گیاه کوله‌خاس (Ruscushyrcanus) برای تولید ترکیب دارویی روسکوجنین
ü کشت بساکو باززایی گیاهان هاپلوئید و دابل هاپلوئید مرزه
ü ارزیابی تولید ترکیب رزمارینیک اسید در کشت سلول و ریشه مویینه گونه های مرزه خوزستانی و مرزه رشینگری
ü القای کالوس و بهینه سازی تولید ترکیب اورسولیک اسید در گیاه آویش ایرانی (Thymus persicus)
ü انتقال ژن اسکوالن سینتاز و بررسی بیان این ژن بر تولید ترکیب اورسولیک اسید در کشت‌های تراریخت سوسپانسیون گیاه آویش ایرانی
ü ریزازدیادی گیاهان درمنه ایرانی (Artemisia persica) و سیاه توسه (Frangulaalnus)
ü جداسازی و شناسایی اندوفیت‌های تولید‌کننده ترکیب ضد‌سرطان تاکسول از درخت سرخدار
ü جداسازی و شناسایی اندوفیت‌های تولید‌کننده ترکیب ضد آلزایمر گالانتامین
ü القای پلی‌پلوئیدی در گیاهان دارویی از جمله آویشن ایرانی و سرخدار
ü مطالعه ریزازدیادی و حفاظت از گیاه دارویی انحصاری و در خطر انقراض مورخوش(Zhumeriamajdae)
ü تکثیر انبوه پیاز نرگس در شرایط درون شیشه‌ای به منظور تولید داروی ضد آلزایمر گالانتامین